Zintuigen en ons geheugen

20 April 2017

zintuigen

tekening gemaakt door Teun van den Berg

Met onze zintuigen nemen we waar. Die zintuigen sturen dan signaaltjes naar onze hersenen en daar wordt dat wat we waargenomen hebben als het ware in allerlei mapjes opgeslagen als herinneringen. Om die herinneringen naar boven te halen kunnen we proberen onze hersenen daan het werk te zetten om de juiste mapjes te openen. Maar onze hersenen spelen soms een spelletje met ons. Een herinnering kan in fragmenten in verschillende mapjes zijn opgeslagen.

Het kan dan zomaar zijn dat maar een deel wordt geopend, met een ander mapje, van een andere herinnering, waardoor de herinnering vertekend naar boven komt. Omdat we op onze hersenen vertrouwen denken we dan dat het zo was. Misschien herken je wel dat je bij een herinnering iemand zegt: “ maar zo was het niet”, of “Nee, dat was een andere keer”.  

Het is niet zo dat ons geheugen ons in de steek laat. Onze hersenen spelen denk ik dat ‘spelletje’. En daar is denk ik ook wel een reden voor. Zo kunnen onze hersenen er voor zorgen dat de mapjes met nare herinneringen gesloten blijven.
Bijvoorbeeld omdat we nog niet in staat zijn met die herinnering om te gaan. Of ze openen juist een mapje omdat het tijd wordt iets aan te gaan. 
Terzijde: Ik wil onderzoeken of wat ik hier beweer wetenschappelijk te onderbouwen is, of dit ook werkelijk is hoe onze hersenen met onze herinneringen omgaan. Want als dat zo is, dan geeft dat zoveel vertrouwen! Dan mogen we er op vertrouwen dat herinneringen die naar boven komen, ook over heftige dingen, de herinneringen zijn waar we mee kunnen dealen. Niet dat het dan makkelijk hoeft te zijn, maar we kunnen het dan wel aan! Ik ben benieuwd of er iemand is die me zou kunnen helpen bij die wetenschappelijke onderbouwing?

Als ik acteer en ik ben aan het zoeken voor mijn rol naar paralellen uit mijn eigen leven om iets geloofwaardig te kunnen spelen, dan duik ik in die herinneringen. Als mijn hersenen mij helpen om alleen dat te vinden waar ik ook mee om kan gaan geeft dat een groot gevoel van veiligheid om te durven zoeken. Maar toch… die hersenen bepalen dan welk vakje opengaat, dus hoe weet ik of ik het juiste vind? Als ik bijvoorbeeld een situatie zoek die mij verdrietig maakte, omdat mijn personage iets verdrietigs doormaak, helpen mijn hersenen mij dan of werken ze juist tegen? Mijn hersenen hebben alles versnipperd opgeborgen, tenslotte.

Als ik met mijn hersenen mijn geheugen afspeur kom ik niet altijd uit bij waar ik wil zijn. Daar helpen mijn zintuigen mij. Bij elke ervaring die we opdoen zijn onze zintuigen betrokken. We nemen zintuiglijk waar en sturen die informatie naar de hersenen waar het wordt opgeborgen in "mapjes".  Als ik mijn zintuigen aan het werk zet om de herinnering terug te halen, openen mijn zintuigen de vakjes. En precies de juiste vakjes, waardoor de herinnering zo accuraat mogelijk terug komt. Mijn zintuigen sturen opnieuw mijn hersenen, nu om de herinnering weer te openbaren. Dat gebeurt doordat ik de aanrakingen, de geluiden, geuren en smaken die bij de herinnering horen probeer terug te halen. Mijn zintuigen weten het nog. Ik duik daardoor completer in de herinnering.


Na deze oefening hoor ik regelmatig: “wow, een mini-vakantie” was de eerste reactie van een van de deelnemers. “ik rook het echt!”, “Ik kon het voelen”. Ik hoorde weer dat geluid” en meer van dit soort reacties. “Wat bijzonder dat ik het weer kon zien!”.

Werken met je zintuigen levert een schat aan werkmateriaal op voor de acteur. En daarom is het goed die zintuigen te trainen. Train ze om je hersenen de juiste vakjes te laten openen. Door je te ontspannen, je ogen te sluiten en je zintuigen zich te laten herinneren hoe iets was. 

In al mijn lessen zorg ik dat er minimaal 1 zintuigoefening wordt gedaan. Omdat ik het belangrijk vind en omdat ik iedereen een mini-vakantie gun, waar je ook bent. Leer hoe je je zintuigen kunt ‘aanzetten’ om je hersenen de juiste mapjes te laten openen en je ontdekt een schat aan bruikbaar spelmateriaal.

Wat me vaak opvalt is dat in het bedrijfsleven deze kwaliteit heel vaak onderbelicht is. Hoe vaak hoor je niet achteraf als iets ingewikkeld was, of niet gelukt is: "Ik dacht al", "ik vond al", :ik voelde me al niet zeker", "mijn onderbuikgevoel had dus toch gelijk". Hoe vreemd eigenlijk dat mensen blijkbaar al iets aanvoelen, maar dat niet onder woorden brengen en tegen dat gevoel in gaan door iets wel of juist niet te doen, wetend dat dat geen goede keus is. Waarom praten we daar niet over? Hoe is dat bij jou? Wil jij de onderbuikgevoelens van je medewerkers weten? Durf jij zelf tegen de stroom in te zeggen dat je toch iets niet vertrouwd? Ik ben benieuwd. 

Meer weten? In alle lessen van Improduct is dit een basisonderdeel van het leren en bewustworden. In de "live" lessen en in mijn lessenserie “online acteren” ga ik in op hoe je werkt met je zintuigen. Hoe meer je daar zelf van weet, hoe meer je ook ontdekt dat je er op kunt vertrouwen. En zou dat wel eens een sleutel kunnen zijn die bijdraagt om dingen goed te laten verlopen?

Klik op onderstaande knop om hier meer over te ontdekken. Je ontvangt als je je inschrijft mijn ebook over online acteren en daarin staat ook hoe je je voor de lessen kunt inschrijven. 

E-book






Plaats een opmerking