Aanvoelen

Uit: Tips en Weetjes over trainingsacteren 16

Zonder woorden valt er al veel te begrijpen. In groepen mensen vind ik bij de een makkelijker aansluiting dan bij de ander. Intuitief weet ik dingen waar ik niet altijd woorden voor heb.

Laatst sprak ik iemand over mogelijke samenwerking. Vanaf het moment dat de deur open ging voelde ik me op mijn gemak. Er was een ongedwongenheid die heel prettig voelde.
Op een ander moment sprak iemand mij aan en al mijn vezels wilden daar weg, ontsnappen. Een reden? Was het (waarschijnlijk onschuldig bedoelde) opmerking? Ik kon het niet thuisbrengen, maar iets maakte dat ik weerstand voelde, dit contact niet wilde.

Waar zit 'm dat nou in?  Is dat lichaamstaal? Geur? Of zit ik hier op het terrein van de intuïtie? Maar waarom kan ik bij dezelfde persoon graag links lopen maar voelt rechts ongemakkelijk? Die persoon is niet een ander. Ik ben ook nog steeds dezelfde. 

Misschien komt het voor een deel uit de etiquette regel, die ik overneem van Amy Grosskamp Ten Have:  "Rechts is de ereplaats, dus de vrouw moet rechts. Is de rechterkant vlakbij de rand van een straat, en daardoor minder veilig, dan moet de man de vrouw beschermen en aan die kant gaan lopen. Loop je met zijn drieën, dan moet de vrouw in het midden.
Maar……… Zijn de man en de vrouw getrouwd, dan moet de man rechts !!!" (jaja, na het huwelijk neemt de man de ereplaats in...)

Een andere beschrijving, waarvan ik de oorsprong niet ken, zegt: "Wanneer een heer en een dame samen over straat lopen, neemt de heer de buitenkant (de straatzijde waar het verkeer rijdt). Op die manier vormt hij een bescherming tegen het langsrijdende verkeer en neemt hij opspattende waterplassen voor zijn rekening. Bovendien heeft de dame, als ze aan de binnenkant loopt, beter zicht op eventuele winkeletalages." (ja echt, dat las ik!)

Of gaat het meer om ethiek? Etiquette heeft vooral te maken met het hoe goede of juiste omgangsvormen, terwijl ethiek nadenken over goed handelen inhoudt, waarbij de vraag naar wat goed is om te doen in concrete situaties, centraal staat. Ethiek is oudsher een onderdeel van de filosofie. De Griekse wijsgeer Socrates (470-399 v Chr.) geldt als grondlegger van deze discipline, maar dat terzijde.

Ik kan het ook een verklaring zoeken in de Yin/Yang-gedachte: Er lijkt verschil te zijn tussen onze linker en rechterkant, in hoe ze gevoelsmatig functioneren. De linkerkant van ons lichaam is dan meer yin, de rechterkant meer yang. De kwaliteiten die horen bij de yin of vrouwelijke kant, zijn o.a.: naar binnen richten, ontvangen, opladen, zijn. Bij de yang of mannelijke kant hoort o.a.: naar buiten richten, onszelf kenbaar maken, actief zijn, doen. We hebben alles bij ons, maar de hoe het zich in de loop van ons leven ontwikkelt is persoonlijk, en daarmee kan ik verschil bij de aansluiting op en Yin/Yang van de ander wel begrijpen.

Intuïtief weten we of iets goed voor ons is of niet, of iets 'klopt'. In onze jachtige westerse wereld is onze intuïtie echter vaak een ondergeschoven kind, we worden heel erg aangesproken op ons verstand. Maar deze week hoorde ik op de radio iemand zeggen: "Het is zelden gebeurd dat ik mijn eerste indruk van iemand moest bijstellen." Ik herkende dat. Intuïtief weten we veel sneller dan ons verstand het ons kan bijbrengen of iets goed voelt of niet. Het lastige is dat dat verstand vervolgend allemaal zogeheten verstandige dingen toevoegt aan onze indruk die onze keuzes gaan beïnvloeden. En die 'verstandige' dingen kunnen hun oorsprong vinden in de etiquette, door mensen bedachte omgangsregels. 

Intuïtie,  aanvoelen. Echt weten of iets klopt begint bij daar naar luisteren, en begrijpen dat Yin/Yang echt verschil kan maken tussen mensen. Dat weten haalt ook het oordeel weg, dan kan er ruimte ontstaan voor verdraagzaamheid en begrip.

In mijn werk als trainingsactrice vertrouw ik op mijn intuïtie. Soms heb ik een deelnemer waarbij aansluiting lastig is. Dan ben ik blij dat ik weet dat dit een Yin/Yang kwestie kan zijn, dat geeft ruimte om ook met deze deelnemer te kunnen werken en genuanceerd feedback te kunnen geven op wat ik heb ervaren. Dat is dan misschien wel mijn beroepsetiquette, of nee, mijn beroeps ethiek, want het waarom der dingen is oneindig veel diepgaander dan het hoe.