Acteren in tijden van Corona

Uit Acteren is een Vak 47

Nadat alles wat zich afspeelt op een al dan niet gecreeerd podium afspeelt moest stoppen vanwege de COVID-19 crisis is er enorm veel gebeurd. Ik denk dat dat komt door de innerlijke drive van mensen die met (podium-)kunsten bezig zijn: je kunt eigenlijk niet niets doen. Dat werd dan ook een zoektocht naar alternatieven.

Het internet is voor een belangrijk deel het nieuwe podium geworden. Door goed gebruik te maken van de techniek kunnen groepen voorstellingen spelen in verschillende ruimtes die dan toch samen een geheel laten zien. Er zijn live (solo-en groeps-)voorstellingen via bijvoorbeeld Zoom. Er worden live-streams van voorstellingen vertoond, waarbij in verhouding veel meer mensen de voorstelling kunnen zien dan het aantal mensen dat je in een zaal kwijt kan. Ik zie voorstellingen die juist gaan over de eenzaamheid van jde mens in de kamer met alleen contact via een scherm. Ik hoorde ook van een groep die met respect voor de 1,5 meter met hun (kinder-)voorstelling omhoog ging en op steigers ging spelen. Ik vind het prachtige manieren om theater wel bij de mensen te blijven brengen, als omgekeerd niet kan.

Voor de acteurs betekent het een verandering die nieuwe uitdagingen meebrengt. Het contact met publiek is een onontbeerlijk onderdeel van het spelen van een voorstelling. Je voelt de sfeer in het publiek, die wisselwerking is van invloed op hoe je op het toneel speelt. De adrenaline die die wisselwerking geeft ontbreekt als je voor een camera of via een computerscherm speelt. Bij acteren haal je je spel uit de ander. Dat wat de ander doet of zegt maakt dat je daarop reageert. Die wisselwerking is essentieel om het geloofwaardig te maken. Als je beiden achter een scherm zit zie je echter minder. De nuances zijn minder zichtbaar of kunnen worden gemist.

Het is niet onmogelijk, maar vraagt extra inspanning en alertheid van de acteur om nog altijd zo genuanceerd te blijven spelen en de oprechte reacties te laten ontstaan. Bij de variant waarin Zoom wordt gebruikt is er nog de extra hindernis van de camera die op een andere plek zit dan je scherm. Soms kan dat opgelost worden door een extra camera in het midden van je beeld te plaatsen, maar de natuurlijke neiging is toch om naar het scherm, waar je de ander ziet, te blijven kijken. Het is dan ook vaak gekunstelder en als kijker mis je het directe contact. Dat contact is juist wel weer een kracht als je Zoom goed gebruikt. Als de acteur namelijk rechtstreeks in de camera kijkt zal ook het publiek zich direct aangekeken voelen. Dat kan de beleving intenser maken.

Acteren heeft er iets nieuws bij gekregen. Niet het makkelijkste medium, dat internet, maar wel interessant. Hoe maak je contact, hoe hou je de energie hoog en hoe zorg je dat je je verbind met een publiek waar je aanwezigheid niet direct kunt voelen. Spannend. Gelukkig heb ik al een aantal zeer mooie producties op een van deze manieren gezien.
Vergelijk het niet! Ga niet denken "ja maar...''. Film en theater zijn al verschillende manieren van spelen, internet is de nieuwe variant.

Natuurlijk kijk ik er OOK naar uit dat de theaters weer open mogen, maar ik omarm ook de nieuwe mogelijkheden. Omdat ze me in mijn vak nog meer op scherp zetten.

Mooi toch?

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod