Leeftijdsloos

Uit Acteren is een Vak 64

"Geef jij les in Stanislavski? O, nou ik volg Meisner (of Tsechov of Chubbuck...)", of "ik vind Method Acting echt goed".

Ik hoor het vaak, en vooral ook hoe goed mensen de lessen vinden. Fijn, vind ik dat. Wat ze niet altijd weten is dat deze methodes voortbouwen op het oorspronkelijke werk van Stanislavski. Mooi, vind ik dat. Dat houdt in dat zijn gedachtegoed nog altijd zijn weg vindt. En ook dat mensen zijn werk nog altijd verfijnen, toespitsen op deze tijd.

In de tijd dat Stanislavski zijn systeem ontwikkelde was er amper film. Er was sowieso niet een helder systeem om te leren acteren. Het is te danken aan het feit dat hij alles is gaan onderzoeken en beschrijven dat we nu veel systematischer les kunnen geven in het vak acteren. Vanuit welke gedachte dan ook. Alles wat nu wordt aangereikt is terug te leiden naar de oorsprong van Stanislavski.

Mijn interesse zit in die oorsprong. Natuurlijk maak ook ik mijn vertaalslag van zijn werk. Ik heb meer en andere middelen ter beschikking dan hij had. We leven in een andere tijd, andere plaats (Stanislavski was Russisch directeur van het Moskouse theater) en de film, video, internet en locatietheater, acteren voor alle leeftijden enz. hebben plek gekregen in de wereld van acteren. Acteren is een vak geworden dankzij de basis die Stanislavski gelegd heeft. En dat is een stevige basis gebleken.

Hij was niet de enige die in die tijd het vak acteren uitzocht, ontwikkelde en verfijnde, maar wel een van de eerste die vrij nauwkeurig is gaan beschrijven wat hij deed. Zijn boeken zijn, al zijn ze niet de meest leesbare werken, een bron vol informatie over het vak. Met praktische aanwijzingen, concrete werkvormen doorspekt met verhalen van hoe het in de praktijk wordt ervaren. Daarmee is het voor mij bijna als een bijbel, zo rijk. Eentje waar ik best ook veel over kan zeggen met de kennis die we in deze tijd over het vak hebben opgedaan. Gelukkig maar, het vak is er alleen maar interessanter door geworden. De blijvende zoektocht naar dat wat werkt (voor jou) om te gaan acteren.

Ik zet 'voor jou' tussen haakjes, maar eigenlijk is dat de kern. Leren acteren is vooral een oneindige zoektocht naar hoe je een personage geloofwaardig neer kunt zetten. Oneindig omdat er zoveel meespeelt in hoe het karakter zich gaat vormen. Wie is je medespeler, hoe verhouden jullie je tot elkaar, en welke andere impulsen geeft een andere medespeler je? Dat vraagt om sensitief zijn, impulsen ontdekken en bewust inzetten. Welke regisseur begeleid het proces en wat verwacht die van hoe jij het karakter speelt.

Elke rol kan op 1000 manieren gespeeld worden.

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod