Geven en nemen.

Uit: Tips en Weetjes over trainingsacteren 48

Soms ben ik uit balans. Niets vreemd, dat heeft iedereen wel eens. Er kunnen allerlei oorzaken zijn waardoor je uit balans raakt. Balans is het gevolg van het evenwicht tussen wat je geeft en wat je neemt. Geef je te veel, dan wreekt zich dat ergens. Veel burn-out klachten ontstaan door teveel geven. 

Geven is goed. Het maakt anderen en jezelf gelukkiger. Je wordt gewaardeerd,en 't zit m al in het kleine. Al is het maar omdat je bij de buurvrouw een lamp hebt vervangen.

Nemen is ook goed. Het zegt dat je aandacht voor jezelf hebt, al is het maar tijd nemen om bij diezelfde buurvrouw een kopje koffie te drinken waarbij ze je verrast met een lekker koekje.

Ik lees ook vaak ontvangen in plaats van nemen. Toch vind ik daar wel een verschil in zitten. Ontvangen klinkt meer als het initiatief van de andere gever, terwijl nemen voor mij meer een eigen keus is. Beiden gaan wel over aandacht voor jou dus in die zin snap ik t wel dat beiden nogal eens op eenzelfde hoop terecht komen.

De balans zit er in dat noch geven, noch nemen doorschiet ten koste van de tegenhanger. Als je voor elk klusje door je buurvrouw wordt gevraagd en het kopje koffie ontbreekt structureel dan kan het een irritatie worden dat de buurvrouw "alweer" hulp vraagt. Als je vanwege dat lekkere koekje besluit elke dag bij de buurvrouw langs te gaan en daar niets voor terug doet, dan kan het op een dag zo zijn dat ze de deur niet meer voor je open doet.

Nemen heeft zeker veel te maken met ontvangen. Ooit kwamen vrienden me helpen met mijn verhuizing, er moest nogal wat worden gedaan in het huis. Ik liep me te verontschuldigen omdat ik vond dat ik zelf te weinig deed, bleef vragen of ik hen niet teveel belastte, haalde soms werk terug en zei dat ik dat zelf wel deed. Een vriendin zei op een moment: "Mogen we alsjeblieft eindelijk eens iets voor je terug doen?" Tjsa, ik was de balans tussen geven en nemen in onze vriendschap, die hiermee eigenlijk aan het herstellen was, bijna weer systematisch aan het ondermijnen. Wat een inzicht!

Tijdens een cursus systemisch trainingsacteren, die ik volg, ging het ook over geven en nemen, een van de basisprincipes van systemisch werk. We maakten een globale "bloem". Een tekening waar mijn ik centraal staat en ik lijnen trek naar mijn persoonlijke gebieden waar ik in mijn leven aandacht aan geef. (werk, familie, vrienden enz.) Vanaf die gebieden trok ik ook lijnen naar hoeveel ik daarvan ontvang. Beide lijnen vormen als het ware een bloemblad naar mijn ik. Een van mijn gebieden - vrije tijd -  springt er uit. Ik gaf een 3 aan wat ik ontvang. Een 3 is laag. Ik heb/maak weinig tijd voor "vrije-tijd". Zit ik er mee dat het 'maar' een 3 is? Ja ik vind het jammer, maar ik weet ook dat het nu even niet anders kan. Ik ontvang maar een 3.

De keerzijde is dat ik er ook niet veel in investeer. Dat komt door heel veel verschillende dingen op de andere gebieden die mijn aandacht vragen. Mijn "geven" aan vrije tijd gaf ik ook een 3. Ik krijg niet veel, en daartegenover geef ik ook niet veel. Een 3 klinkt dan wel laag (goh, is dat goed zo weinig voor vrije-tijd?) maar er is balans. Het is in verhouding. En daardoor geen issue!

In mijn werk maakt dit inzicht me bewuster, ook in trainingen. Ik hoef niet te denken in goed of fout, maar kan me afvragen of iets in balans is. En dat geef rust! Omdat ik pas iets "moet" als de balans verstoord raakt, niet eerder.

Wat een mooi vak, toch?