Grenzen geven ruimte

UIt: Tips en Weetjes over trainingsacteren 17

Tegenwoordig valt vaak het woord grens. Een grens is een al dan niet denkbeeldige lijn tussen twee eenheden. In de meeste gevallen hebben "we" met elkaar afgesproken wat die grens is, zoals de landsgrenzen, het eigen erf, het mijn en dijn, of het is een aanduiding van wat naast elkaar ligt. Mijn tuin grenst aan een pad, bijvoorbeeld. 

Begrenzen gaat over afbakenen, beperken, woorden waarmee een grens wordt aangeven die niet kan of mag worden overschreden. Afbakenen, beperken, het woordje niet: grenzen of begrenzen lijkt hierdoor een beperkend of negatief. Ik ben van mening dat grenzen ruimte geven, omdat het duidelijkheid schept.

Kinderen beginnen zonder besef van grenzen. Het mijn en dijn is nog niet duidelijk, wat wel en niet mag is nog onbekend en je alles is open en nieuw. Prachtig! Soms vind ik het jammer dat we het kwijtraken om zo onbevangen in de wereld te staan. Maar om echt weer op alle fronten zo onbevangen te zijn lijkt me geen pretje. Ik hou er van om in verwondering en met bewondering naar de dingen te kijken. Ik hou er ook van als dingen duidelijk zijn.

Daar zijn grenzen voor nodig. Grenzen die gaan over hoe we met elkaar om gaan. De basis van respect, voor elkaar zorgen, van elkaars spullen afblijven, elkaar niets aandoen enzovoorts. Heldere grenzen, ook al worden ze vaak met voeten getreden. Voor mij gaan deze grenzen over wat ik wil toelaten of niet, hoe wil ik dat er met mij omgegaan wordt. Grenzen die ik trek omdat het gaat over wat ik wil, wat ik aankan, waar ik blij van wordt en ook wat ik wil buitensluiten omdat het me bang maakt. Die grenzen, daar wil je niet van dat er overheen gegaan wordt.

Grenzen die gaan over welk stukje land van wie is, zijn in de loop der eeuwen helaas vaak voer voor oorlogen geweest, waarbij de grenzen van hoe we met elkaar om gaan respectloos worden genegeerd. Dat zijn niet de grenzen die van mij zijn, al heb ik er wel mijn eigen grenzen op af te stemmen. Want mijn grenzen zijn gekoppeld aan mijn omgeving, aan de westerse wereld waar ik in ben grootgeworden. Die grenzen zullen verschuiven als ik mij aanpas aan waar ik ben, rekening houdend met de cultuur, gewoontes en invloeden van dat land. Je eigen grenzen kan je alleen zien in de context van hoe je je met anderen verhoudt. Een grens geeft altijd aan dat er daarbuiten nog iets is. En dat daarbuiten is iets om rekening mee te houden, want anders was die grens overbodig. 

Grenzen zijn niet vaststaand. Ik verleg ze regelmatig. Niet altijd bewust, maar soms merk ik opeens dat ik iets wel of juist niet wil waar ik eerder nog een grens had. Het is ook interessant om de randjes van die grenzen te blijven onderzoeken. De check of het nog steeds goed voelt. Uitproberen hoe het is om je grens te verleggen, nieuwsgierig zijn naar wat voorbij de grens ligt, daar zit voor mij mijn speelruimte. Wat er binnen is, dat is mijn bekende terrein. 

Juist doordat ik grensen heb heb ik mijzelf ruimte gegeven. Ruimte om te kiezen daarbinnen te blijven of om de grenzen te veranderen, omdat er al mijn hele leven lang van alles gebeurt dat dit rechtvaardigt: spelen met de grenzen, wat voor mij veel beter voelt dan grenzeloosheid. Juist dat vind ik beperkend. Dat is me te ondoorzichtig. Door grenzen heb ik een helder beeld van mijn ruimte, hoe fijn is dat!