Human Interest

Uit Acteren is een Vak 31

Interesse in de mens en al wat in een mensenleven kan opduiken is het materiaal waar de acteur naar op zoek is. Elke acteur die zich verdiept in zijn personage is op zoek naar het hoe en waarom van diens gedrag.

Wie is hij
Wat is de leeftijd, wat is de tijd waarin hij leeft?
Welke leefstijl past hem? Hoe zit het met vrienden, familie, werk?
Wat zijn zijn geestelijke vermogens en waarom is hij in de situatie van het script beland?
Wat is daaraan vooraf gegaan? 

Hoe gaat hij om met de situatie en waarom juist op deze manier?


De toneelschrijver Lajos Egri heeft een handzaam boek geschreven waarin hij niet alleen beschrijft wat de karakter elementen zijn, maar ook vragen stelt over de omstandigheden.
Acteren gaat altijd over deze zoektocht en meer.

Elk zinnetje in een script is daar niet voor niets geschreven en de vraag is niet alleen waarom je iets zegt, maar ook hoe? Wat wil je bereiken met wat je zegt? Waarom is dat zo belangrijk? 


Ik vraag mijn studenten soms iemand te observeren en dan een te laten zien wat ze hebben geobserveerd. Het is interessant wat dat oplevert. Niet alleen de fysieke kenmerken zijn van belang het gaat daarbij ook om dat je je afvraagt waarom iemand zich gedraagt zoals hij zich gedraagt. Dat weet je over het algemeen niet, als je een anoniem iemand hebt geobserveerd. Wat je wel kunt doen is bij jezelf nagaan wat het met je doet als je op die specifieke manier loopt. Hoe je dat ervaart kan namelijk al een heel verhaal opleveren.
Ik heb dit ooit gedaan voor een auditie. Mijn personage was een kleine en nogal gezette vrouw, die met moeite haar kantoor binnenkwam, een soort ritueel had van het ophangen van haar jas, neerzetten van haar tas, uitklappen van de laptop om vervolgens een appel te gaan schillen. Dit alles met enorm veel precisie. Zelf ben ik lang en slank. Alleen al door mijzelf als klein en nogal gezet te gaan voelen merkte ik dat ik de vertraging die ik bij haar had gezien als automatisch ging overnemen. Ik merkte dat ik de precisie nodig had om op adem te komen na mijn inspanning van het “naar mijn werk komen”.
In een andere situatie speelde ik een getraumatiseerd kind dat met een hulpverlener in gesprek ging. Het gegeven dat ik getraumatiseerd was alleen al maakte dat ik argwanend werd naar de bedoelingen. Ik ging bungelen met mijn benen (ondanks hun lengte lukte dat op die stoel), ik ontweek oogcontact en wilde het liefst weg. Het was opmerkelijk logisch voor mij om te liegen tegen de hulpverlener. De actrice weet dat dat geen soelaas biedt, maar het kind is nog niet in staat om dat te overzien. 
Ik verdiep me in mensen. Ik wil beweegredenen weten, ik vraag vaak naar het waarom der dingen. Omdat het me boeit. Omdat ik, als ik er meer van begrijp, aardig kan zijn voor die mens, begrip kan hebben voor de situatie, hulp kan bieden als dat nodig is en ook, omdat het me soms onbedoeld spelmateriaal oplevert doordat ik het gedrag kan begrijpen. En soms kan ik als actrice een stuk spelen waarin ik wat van dat gedrag kan laten zien en zo hopelijk dat begrip breder maken, wie weet helpt het een druppeltje op een gloeiende plaat mee om naar een betere socialere samenleving te komen? Maar misschien neigt dat teveel naar pretenties die ik niet heb, ik hou gewoon van acteren.

Mooi toch?

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod