Onderhoud je instrument
Uit Acteren is een Vak 54
Het enige en meest waardevolle instrument van de acteur is hijzelf. Zijn lijf, zijn stem, zijn emoties en gedachtes, zijn zintuigen en levenservaring zijn bij elkaar hetgeen dat maakt dat de acteur kan gaan acteren. Natuurlijk vraagt acteren ook scholing, oefening, kennisnemen van en begrijpen wat op een podium of voor een camera staan van je vraagt. Maar het doen: dat doe je met je instrument. Je lijf transformeert naar het personage. Je stem vertolkt de woorden die je personage moet uitspreken. Je gedachtes gaan over wat het personage bezighoudt, in welke vorm dan ook. Je emoties hangen samen met wat het personage meemaakt.
Zonder je instrument kan je niet acteren. Zonder lijf is er geen acteur.
Je stem is niet per definitie een eis, er wordt heel veel woordenloos theater gemaakt. En over het algemeen bestaat taal maar voor zo'n 7 % uit woorden. De rest is wat we laten zien, body-language en wat we niet willen laten zien (de verborgen agenda's)
Net als elk instrument is het van belang om ook je lijf goed te onderhouden. Het houdt je fit, energiek, soepel. Er is geen standaarwarming up die voor iedereen hetzelfde effect heeft. Het is jouw lijf, kies wat bij jou past. Heb je er iemand bij nodig om het vol te houden? Je kunt denken aan een personal coach, of een abonnement op een sportschool. Je kunt lid worden van een sportvereniging of joga gaan doen. Alles is geoorloofd wanneer het voor jou werkt om zo je lichaam te onderhouden.
Voor acteren is uithoudingsvermogen iets om aan te blijven werken. Met de jaren zal het toenemend inspanning vragen om dat op een hoog niveau te houden. Een duur-sport , bijvoorbeeld rennen, werkt voor veel mensen om daar aan te werken.
Flexibiliteit is volop aanwezig als je jong bent, en neemt af in de loop der jaren. Train je lichaam met grote regelmaat door niet alleen spieroefeningen maar ook elk scharnier in je lijf dagelijks te bewegen. Niet alleen handen, armen, knieen, kies ook bewust voor je kaak, nek, schouders, heup enkels en de knokkels van je vingers en tenen.
Kracht behouden en uitbreiden hoort ook bij het onderhoud. Een sportschool kan, maar is geen must. Je lichaam sterk maken kan op veel manieren. Op Youtube zijn veel filmpjes te vinden van dagelijkse warming-ups waar ook aan de kracht wordt gewerkt. In plaats van een sportschool kan je zo in je eigen vertrouwde omgeving aan je conditie werken.
De stem bestaat uit een belangrijke spier die de lucht zo vervoert dat we geluid maken en ons verstaanbaar maken. Spreken is veel meer dan het gebruik van de stem. Onze adem, ons lijf als klankkast, alle spieren die die stembanden en adem ondersteunen tellen mee en vragen onderhoud.
Met je stem kan je zacht en hard praten, gericht geluid maken, verschillenden toonaarden en stemkleuren gebruiken en meer. Om je stemapparaat goed te gebruiken, zodat hij ook gezond blijft en zonder moeite het gewenste geluid blijft voortbrengen is het vooral belangrijk om hem elke dag te gebruiken. Daarnaast is er een scala aan stem-oefeningen die je dagelijk kunt doen om het apparaat soepel te houden. Technieken die ook in zang worden gebruikt zijn waardevol om je instrument goed te leren kennen. Adem- en klankoefeningen helpen om de lippen en tong, de neus en alle holtes geactiveerd te houden, om zo te kunnen spreken, dat je stem ook achter in de zaal verstaan wordt.
Er zijn boeken vol geschreven over dit onderwerp. Ook op internet is meer dan genoeg te vinden over het onderhoud van dit zo persoonlijke instrument. Belangrijkste is: doe het.
Mooi toch?
Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod