De kritische ik.

Uit Acteren is een Vak 44

Sinds ik met het vak acteren begon ben ik steeds kritischer naar films, tv en theaterproducties te kijken. Soms is dat prettig. Ik leer ervan. Door te kijken naar wat anderen doen ontdek ik en ik kan ik de vertaalslag maken naar hoe ik dat zelf kan doen en hoe ik dit op cursisten kan overbrengen.

Toen ik net begon met lesgeven was ik daar behoorlijk fanatiek in. Ik bezocht veel voorstellingen en zag veel films. Bij voorstellingen ging ik in mijn fanatieke periode vooral op zoek naar wat ik NIET vond kloppen. Ik was erg geinteresseerd in HOE de voorstelling gemaakt was, WAAROM keuzes gemaakt waren en zodat ik vervolgens mijn MENING kon laten horen. Misschien een soort bewijsdrang (ik heb er verstand van) of zoeken naar erkenning (Ja, je hebt er verstand van).

Ik heb wel bij eens een voorstelling besloten dat ik alleen op de belichting ging letten. Of met mijn ogen dicht naar de tekst luisteren.  Ik werd ook goed in vergelijken en redenen bedenken waarom ik vond dat iets toch niet helemaal goed was. Als de gelegenheid er was ging ik met cast-leden in gesprek om vooral te laten horen hoeveel kijk ik had op het vak. Op het kinderachtige af denk ik nu.

In mijn lessen gebruikte ik datgene wat ik zelf bij voorstellingen ontdekte. Ik nodigde mijn cursisten uit om kritisch te leren kijken. Waarom geloof je iets, waarom niet? Tot ik de vraag kreeg van een cursist of ik nog wel met plezier naar voorstellingen kon gaan.

Nee, dat kon ik niet meer. Onbevangen genieten van een voorstelling was een zeldzaamheid. Terwijl ik toch echt goeie voorstellingen bezocht. Beroepsdeformatie. Ik ging niet meer naar een voorstelling omdat ik zin had om naar een voorstelling te gaan, maar om te zoeken naar wat werkt en wat niet, wat ik van een toneelbeeld vond, hoe ik het spel vond, waar ik afhaakte of waarom ik juist aangehaakt bleef. Ik had een soort innerlijke drive dat als ik me als professional wilde profileren, ik dus ook echt een mening over alles moest hebben.

Ik kan heel streng voor mezelf zijn. Het woordje moeten dringt zich vaak op. Gelukkig geldt ook voor mij dat wijsheid met de jaren komt (zo stukje bij beetje, ik heb ook nog een lange weg te gaan). Ik heb mijn kritische ik omarmd. Die mag er zijn, en soms mag ze even aan de kant, zodat ik ook plezier kan hebben. Niet weg, want ze hoort bij mij, maar we hebben een soort balans kunnen vinden waardoor ik weer met plezier bij voorstellingen kan zitten en films kan bekijken. En waardoor ik ook weer oprecht nieuwsgierig kan zijn naar collega's over hun proces zonder dat ik hoef te bekritiseren. Ik kan gewoon vragen stellen. En laat dan nou net zo leerzaam zijn

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod