Loslaten

Uit Tips en Weetjes over Trainingsacteren 74

Alles wat we leren in ons leven vormt ons. Bij het volwassen worden merken we dat er lessen tussen zitten die we liever niet hadden gehad. Dat is blijkbaar onderdeel van het mens-zijn, dat er ook op een harde manier lessen te leren zijn.
Als in trainingen een 'oud zeer' wordt aangeraakt kan het weerstand oproepen. Omdat het de setting niet is om er iets mee te doen (wat terecht kan zijn), of omdat het oude zeer zo verweven is geworden dat het moeilijk is om het los te laten.

Loslaten is naar mijn idee vaak een modewoord om verandering bij iemand 'aan' te zetten. Er wordt bedoeld dat je je niet hoeft te laten leiden door bijvoorbeeld zaken uit het verleden. Of dat je belemmerende overtuigingen maar even overboord moet gooien om mee te kunnen in de groep, de verandering, de organisatie, noem maar op. Maar laten we wel wezen. Als het zo simpel was zouden we het gewoon doen, geen last hebben van oud zeer. Belemmerende overtuigingen? In de prullemand. Meningen en aannames? In een laatje, want er is alleen maar NU.
Natuurlijk werkt het niet zo. Alles wat we meedragen heeft invloed op hoe we ons gedragen. En de slogan uit de wereld van beleggingen is toepasbaar op het hele leven: Ervaring uit het leven biedt geen garantie voor de toekomst.

Het kan veilig voelen om vast te houden aan wat je kent. Aan gewoontes die je al jaren zo doet, ook al is het niet altijd even effectief. Een verandering kan die veiligheid omver gooien, en je als persoon onzeker maken.

'Zo ben ik nou eenmaal' sprak de deelnemer in een training waarin hij feedback kreeg op ongewenst gedrag. In de feedback was ook aandacht voor gewenst gedrag, wat, zo interpreteerde hij,  in zou houden dat hij zich anders moest gaan opstellen.
Ja. Zo is hij, met al zijn mooie en minder mooie kanten, met zijn krachten en makken. En iedereen kent hem: 'hij bedoelt 't niet zo kwaad, dus laat 'm maar even.'

'Zo ben ik nou eenmaal' is vaak een verkapte noodkreet om niet te hoeven veranderen.

Als het gedrag echter storend is, of ineffectief, dan zou je wel willen dat het verandert, zonder dat de persoon daarvoor iets van zichzelf hoeft in te leveren. Het woord 'loslaten' is dan niet het meest geëigend. Hij hoeft niet los te laten, maar kan wel iets toevoegen aan alles wat hij al in huis heeft. 

De mens die hij nu is, is hij geworden door alles wat hij in zijn verleden heeft meegemaakt. In-het-nu-zijn  is dan ook niet het uitschakelen van dat verleden, maar meer bewust zijn over de invloed ervan in de huidige tijd. En in het proces van bewustwording ontdekken welke onderdelen van het verleden helpend zijn en welke juist niet. Pas als je daar meer zicht op gaat krijgen kan je gaan bewegen naar nieuw gedrag.

Als er weerstand is, en het uit zich als 'zo ben ik nou eenmaal', erken dit dan. Ja zo ben je. En dat is goed. Dan pas kan je samen op zoek naar wat er toegevoegd kan worden om diegene een rijker en misschien ook meer genuanceerd mens te maken. En zoals het hele leven is ook dit een proces. Een oneindige reis. Zo ben ik nou eenmaal.... op dit moment. Lang leve de toekomst.