Als iets dramatisch is

Uit Acteren is een Vak 13 36

Laatst kreeg ik een bericht van iemand. Ze had een erg nare ervaring gehad bij een filmproductie waar ze aan meedeed. Zonder het uit te spreken wist ik dat het ging over wat als "#metoo" wordt gelabeld. Ze maakte zich zorgen of ik ook.... Aan die productie werkte ik niet mee, ik kon haar geruststellen, en sowieso, gelukkig. Wat ik erg vond was dat het haar plezier in acteren had weggenomen. Ze is gestopt en iets totaal anders gaan doen. Dat raakt me. En tegelijkertijd maakt het me ook nieuwsgierig. Wat is dat toch met mensen dat ze elkaar dingen aandoen die levenslang kunnen doorwerken? Wat is de mens voor een wezen dat hij lijden veroorzaakt? Wat voor wezen is de mens dat hij niet door lijkt te hebben wat hij doet?

Er lopen helaas heel veel 'beschadigde' mensen rond. Dingen die in ons leven gebeuren hebben impact, de mate waarin hangt af van je gevoeligheid. Dat wat gebeurt is lang niet altijd met de intentie je iets aan te doen. In je vroegste levensjaren wordt de basis van je bestaan gebouwd. Je krijgt aandacht en voelt je welkom. Je krijgt eten als je honger hebt, een schone luier als dat nodig is. Je leert je wereld kennen en langzaam wordt die groter, je krijgt meer vrijheid. Je krijgt liefde van je ouders en omgeving en ervaart de warmte daarvan. Als iets moeilijk is of niet gaat, kan je bij mensen in je omgeving terecht om je te helpen. Zo ontwikkel je je tot een zelfstandige, evenwichtige volwassene. Behalve als op een of meer van deze basisbehoeftes iets ontbreekt. Dan bestaat de kans dat je leven anders gaat lopen dan het bedoeld was. De mate waarin dat anders of zelfs totaal mis kan lopen, hangt af van de gevoeligheid van het kind.

Volwassen geworden denken we de wereld aan te kunnen. Een kwetsuur in een van de basisbehoeftes kan er voor zorgen dat je tegengesteld gedrag gaat vertonen. Als als kind niet al je behoeftes werden bevredigd, en je bent daar gevoelig voor geweest, dan kan je een verdediging hebben ontwikkeld om je evengoed staande te houden. Dat is goed, daar waar het nodig is. Maar het kan ook doorslaan. Als je behoefte had aan steun, kan je die later dominant opeisen, of verleidend veroveren, terwijl onderliggend aan je gedrag een enorm wantrouwen tegen mensen bestaat. Geen enkele relatie is daar langdurig tegen bestand.

Als je op enige manier kwetsbaar bent, afhankelijk van wat anderen vinden of doen, maakt dat een kwetsbare positie gevaarlijk. In je afhankelijkheid kan je dingen doen waar je in je kern niet achter staat. De leerling die zijn meester blijft pleasen omdat hij een goed cijfer wil, de werknemer die zich alles laat zeggen, zodat hij een goede beoordeling krijgt met mogelijk hoger salaris, de acteur of actrice die in aanmerking komt voor een rol... enzovoorts.

Waarom vind ik dat dan interessant? Hmm. Deels omdat ik meer ga begrijpen hoe menselijk gedrag werkt als ik me er meer in verdiep. Deels omdat ik minder naief wil zijn over de goedheid van de mens, zonder dat als gegeven kwijt te raken. En deels omdat het gegeven van menselijk gedrag, metoo, verhoudingen en afhankelijkheid een theatraal gegeven is. Het is dramatisch wat er allemaal blijkt te hebben gespeeld (en nog).

Het is drama, en dat is voor mijn vak dan weer interessant. Hoe bizar ook.

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod