Ik ben heel gemotiveerd.

Uit: Tips en Weetjes over trainingsacteren 39

Nieuw jaar en nieuwe plannen, je hoort het overal om je heen. Mensen die nu echt dingen anders willen doen: stoppen met roken en/of drinken, meer aandacht aan vrienden en familie, beter om je gezondheid denken, afvallen... de goede voornemens.

Zelf doe ik daar niet aan, omdat ik denk dat als ik iets wil veranderen ik niet tot een speciaal moment hoef te wachten, maar voor veel mensen werkt het, en dat is prima.

Helaas sluipt bij heel veel mensen na verloop van tijd "de klad" er in. Echt kunnen volhouden is niet altijd makkelijk. "En ik was nog wel zo gemotiveerd....".

Als je dingen wilt veranderen vraagt dat tijd. Je wilt iets veranderen omdat het bestaande niet meer voldoet. Ik ga zelf al veel te vaak te laat naar bed, en toen ik jonger was was dat geen probleem, dat haalde ik wel weer in. Maar als de leeftijd vordert lijkt het wel of dat steeds moeizamer gaat. Ik zou dus eigenlijk vroeger naar bed moeten gaan. Waarom doe ik dat niet gewoon? Ik ben toch best heel gemotiveerd om meer uitgerust te raken?

Eind vorige eeuw (goh, wat klinkt dat lang geleden) ontwikkelden de klinische psychologen William R Miller en Stephen Rollnick een manier van communiceren die aanzet tot zelf verantwoordelijkheid nemen door een cliënt. In eerste instantie in (alcohol)verslavingsklinkieken, maar inmiddels wordt deze methode, Motivational Interviewing, veel breder ingezet.

Het punt is vaak dat de motivatie niet het issue is. Waar problemen ontstaan is bij de ambivalente houding die een mens heeft over verandering. Er zijn namelijk ook altijd redenen te bedenken om juist NIET te veranderen: Je bent het zo gewend, je vind iets lekker of fijn, je lost het altijd wel weer op enz.

En dat is precies waar Motivational Interviewing over gaat. Destijd (en is misschien een heel kort door de bocht versie van het ontstaan van MI, vergeef me) vertelden Miller/Rolnick niet dat mensen moesten veranderen maar vroegen ze naar waarom mensen aan het oude gedrag vast hielden. Probeer te achterhalen waarom iemand het oude gedrag had. De motivatie is er wel, maar om 1001 redenen is het vertrouwen dat het ook gaat lukken vaak te weinig aanwezig.

Wat leverde het oude gedrag je op? Wat zijn de voordelen voor jou? En ook: hoe zou het zijn als alles veranderd is? Hoe zou je er dan bij zitten?  Door daar mee zicht op te krijgen begonnen clienten zelf na te denken: "ik zeg dat ik drink omdat ik het lekker vind, maar eigenlijk is dat niet waar". "Ik wil wel stoppen maar dan is mijn hoofd zo vol". "ik wil het anders, maar ik weet niet meer hoe". Elke "maar" is interessant. Die geeft namelijk aan waar de cliënt struikelt, terugvalt, afbreekt.  "ik zou weer willen werken", "ik wil een gewoon leven leiden", "ik wil contact met mijn familie herstellen". Er zijn ook genoeg redenen om het WEL aan te gaan.

Wat belangrijk is is iemand te helpen zijn vertrouwen in eigen kunnen te vergroten. Motivational interviewing is een methodiek die daar de tools voor geeft. Ik werk regelmatig mee aan deze trainingen om deze manier van coachen onder de knie te krijgen, zowel als acteur als in de rol van trainer. Ik zie de inzichten bij deelnemers, hoe zij op een andere manier met hun cliënten in gesprek willen gaan.

En mooi, dat motiveert mij dan weer om uitgerust aan trainingen mee te werken. Daar kan ik dan wel vertrouwen in hebben.

Wat een mooi vak, toch?