Mijn personage en ik

Uit Acteren is een Vak 6-28

In het repetitieproces leer ik mijn personage steeds meer kennen. Ik kijk in het script naar leeftijd, geslacht, de omstandigheden waarin mijn personage zich bevindt, hoe zij dat ervaart enz. Ook ontdek ik als het een goed geschreven script is, waar mijn personage naar verlangt, wat zij doet om dat te bereiken en hoe ze dat doet, maar ook wat de blokkades zijn die dat ingewikkeld maken. 

In een stuk dat voor theater is geschreven is het fijn als dingen ingewikkeld zijn. Dan is de kans dat het voor het publiek interessant is namelijk groter. Waar we in 'het echte leven' liever dingen snel opgelost zien is juist het ingewikkelde en de worsteling daarmee theatraal interessant. 

Ik speel het personage. Er zit altijd heel veel van mijzelf in hoe ik mijn personage neerzet. Er zijn wel 1000 manieren hoe men Lady McBeth kan spelen, maar alleen ik doet het op mijn manier. Dat persoonlijke maakt het interessant.  Daarom blijf ik altijd nieuwsgierig naar een andere interpretatie van een stuk. Als ik zelf in een stuk speel vind ik het leuk als het elders door anderen ook op de planken wordt gebracht. Ik ga dan graag kijken naar hoe zij dingen doen, oplossingen hebben gevonden voor vraagstukken die ik zelf had. 

Ooit speelde ik in een stuk met een regisseuze die op dat moment hetzelfde stuk bij een andere groep maakte. Best interessant om dat te doen, omdat je met verschillende mensen aan verschillende interpretaties van hetzelfde stuk werkt. We hebben een avond georganiseerd waarop mensen beide stukken te zien kregen, twee keer hetzelfde stuk, twee verschillende boodschappen. Omdat iedere acteur voor iedere rol weer nieuwe dingen inbrengt. De reacties waren lovend, beide stukken waren zo verschillend, dat het heel goed te doen was om dezelfde tekst nogmaals mee te krijgen. 

Dat het zo dicht op de huid zit is voor sommige spelers ook lastig. In een stuk dat ik regisseerde had een speelster er moeite mee dat ze in de rol nogal "vrij en flirterig" moest zijn. Iets wat ze van nature niet zo snel zou doen. Ik heb haar extra coaching gegeven om die stap toch te kunnen maken. Ik weet dat we alle soorten gedrag in ons hebben, dus het is mi geen kwestie van niet kunnen, maar van zoeken naar hoe je dat stukje naar boven haalt. 

Belangrijk was dat ze haar eigen oordeel over het gedrag van haar personage los kon laten. Die zoektocht was lastig, haar 'ik' voerde in het spel vaak de boventoon, waardoor haar personage niet uit de verf kwam. "Jouw personage heeft geen barst aan jouw oordeel" zei ik haar. Zolang zij teveel bij zichzelf bleef zou het publiek juist wel de actrice zien, en niet het personage, en dan zien ze een actrice die niet overtuigt. Zo werkt het in spel: hoe overtuigender je kunt zijn, hoe minder mensen het gaan koppelen aan wie jij als actrice bent. Sleep je publiek mee in wie je personage is en niemand zal jou er op aankijken. 

Om overtuigend je personage te kunnen zijn moet je van hem of haar gaan houden. Zelfs als je de rol van bijv. Hitler moet spelen zeg ik: ga van hem houden, want alleen dan kan je overtuigend doen wat hij heeft gedaan, dan snap je zijn motivaties, zijn bevlogenheid, zijn angsten en meer. Ik vraag niet om als mens te gaan houden van wat hij heeft gedaan, ik vraag jou van je personage te gaan houden, zodat je de rol kunt ZIJN, het publiek overtuigt en daarna kunt loslaten. Want ook dat hoort er bij, na het spel teruggaan naar het dagelijks bestaan.

In mijn regie en lessen staat je verdieping in je personage voorop. Ik geniet er van als het publiek daarin wordt meegenomen, vergeet dat jij het bent, maar dat je hen meeneemt in het verhaal als het personage dat mogelijk heel andere behoeftes heeft dan jij dagelijks laat zien. 

Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod.