Het woord acteren

Uit Acteren is een Vak 46

Alhoewel het vak Acteren al eeuwenoud is bestaat het woord acteren en daarvan afgeleid acteur en actrice veel korter. Je zou denken dat er een relatie is met de oude Griekse of Romeinse tijd, maar dat is niet de oorsprong van hoe wij het als Nederlands woord zijn gaan gebruiken
Het woord komt van het Franse woord Acte dat gaat over 'handeling, toneelstuk (in één bedrijf) '. Er is zeker wel een link met het Middeleeuws Latijnse woord Actio, dat gebruikt werd voor Mysteryspelen. In het oude Latijn is het woord voor toneelspelen Actum. Ons woord acteren komt dus van het Latijns via Frankrijk pas relatief laat in onze taal. 

Er wordt voor het eerst melding van gemaakt in 1843. Ook al was Napoleon al in 1813 uit ons land gejaagd, veel van de taal is blijvend gebleken. In de 18de eeuw schreef Herman Knoop in het belang van het lezen van het nieuw eem serie woorden met hun betekenis in de courant. Het waren veel Franse woorden.

In de oude literatuur is terug te vinden dat het woord acteren staat voor handelen, doen.
Van het vernederlandste woord Acteren ontstond het leenwoord Acteur. In het oud Frans - Latijn betekende het woord Actor 'toneelspeler, handelend persoon'.

Het Latijnse woord Actum betekent zowel acteren als actie. In die zin kan acteren gezien worden als iets wat actief is. Het handelen zit daarin besloten.

Later wordt het woord Acteren ook in andere context gebruikt, waarbij de nadruk op dat handelen ligt: acteren, in de sport: presteren; spelen; op de voorgrond treden.

Sinds het vak acteren meer behelst dan het staan op een toneel is het logischer geworden om het woord acteren te gebruiken. Het behelst dan ook film, tv, locatietheater, en alle andere plekken die niet van oorsprong toneel zijn als plekken waar geacteerd kan worden. En dat is feitelijk overal, terwijl het oorspronkelijke puur Nederlandse woord Toneelspelen heden ten dage eigenlijk te beperkend is voor het vak.


Mooi toch?

handtekening-ida

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod


linkedin facebook twitter