Opera

Uit Acteren is een Vak 18

Een opera regisseren is echt op een interessante manier heel anders dan een theater-regie. Omdat de muziek zo leidend en daarmee dwingend is. Samen met de artistiek leider van het gezelschap waar ik voor werk moeten we tot een plan komen dat dramaturgisch, muzikaal, stage-wise klopt. En dat ook dan onderbouwd overbrengen op zangers. Deze zangers zijn goed opgeleid op conservatoria over de hele wereld. Ze kennen de muziek, ze kennen de achtergrond informatie, weten vaak veel van de interpretatie van de componist en hebben geleerd welke spieren ze kunnen gebruiken om hun zang krachtig te maken. Ze hebben zeker ook geleerd hoe ze emoties in hun stem kunnen laten doorklinken. 
Voor ik met ze aan het werk gaat is er voor mij heel veel werk aan de winkel. Ik leer begrijpen wat Mozart met zijn muziek bedoelt, waarom hij bepaalde thema's terug laat komen, hoe bijzonder zijn soms bijna bizarre schakels zijn. Een triest lied dat als een vrolijk wijsje klinkt. Een waarschuwing die lieflijk de oren streelt. Een ultieme gevaarlijke test doorstaan op een dromerige muziek. Het lijken allemaal contradicties. Daarom heb ik het nodig om meer te gaan begrijpen. Want als ik het niet begrijp, hoe kan ik het dan aan de zangers overbrengen?

Daarnaast is het zoeken naar hoe de theatraliteit die opera vaak meebrengt omgebogen kan worden naar realistisch reageren, terwijl het drama overeind blijft. En ook dat de realistische reacties soms heel erg uitgesmeerd dienen te worden omdat een aria gewoon 6 minuten duurt. Dat is een enorme uitdaging. 

Het hele artistieke team is elk op zijn eigen gebied keihard aan het werk om dat alles samen te brengen. En dat samen is het key-woord! Als ik niet weet wat de gedachten van de scenograaf achter decor en kostuums is, dan worden het slechts objecten zonder betekenis. Als ik niet weet waarom de dirigent voor dit specifieke muzikale orkest en geluid heeft gekozen, dan kan ik net zo goed een cd opzetten. Als de choreograaf een beweging inbrengt zonder dat we daar een heldere invulling voor hebben, dan wordt het bewegen om bewegen. ALs ik wil dat een zanger van links naar rechts loopt, dan dien ik met hem helder te maken waarom zijn personage niet anders kan dan die kant op te lopen. Anders wordt het lopen omdat de regisseur het zegt. Alles hangt met elkaar samen. En dat zoeken we allemaal VOORAF uit. Om op de vloer met de zangers helder en snel te kunnen schakelen. 

En dat is dan de volgende zoektocht. Zorgen dat het dramaturgisch verhaal helder is. Dat helder is wat ik van hen verwacht, en dat gaat over dat ik ook van hen inleving en interpretatie verwacht, die aansluit bij het verhaal dat we willen vertellen. Daar heb ik me een aantal keren wel over verbaasd. Over hoe vast het beeld soms kan zitten over hoe iets "hoort". Bijvoorbeeld dat je altijd richting publiek hoort te zingen. Of dat je gewend bent met monitors te werken zodat je de dirigent altijd kunt zien. En dat het dan lastig kan zijn dat de choreograaf of ik je vragen iets op een andere manier te doen. 

Het is een boeiend proces, met soms clashes, met veel lol, en vooral ook veel inzichten, waardoor we uiteindelijk tot een mooie versie van Die Zauberflöte gekomen zijn. Zie de recensie. En de reprise volgt! In september! 

Mooi toch?

Dingen die ik leer probeer ik ook in mijn lessen in te zetten. Meer weten over mijn lessen? Ga naar workshops en trainingen op mijn website voor een overzicht van het hele aanbod